Ayurveda en het belang van goede voeding.
Ayurveda heeft, als enige geneeswijze, de effecten van voeding op onze gezondheid onderzocht. Met name de smaken spelen hierin een belangrijke rol. In het westen hechten we meer waarde aan de micro nutriënten van voeding zoals de vitamines en mineralen of het aantal calorieën dat voedingsmiddelen bevatten. In de Ayurveda wordt gekeken of bepaalde voeding past bij je constitutie (body/mind type). Ze hebben ook onderzocht welke invloed voedingsmiddelen hebben op onze geest.
Als voorbeeld: Rauwkost en koude dranken kunnen een Vata-type erg onrustig maken en daardoor kunnen ze meer last krijgen van Vata aandoeningen zoals slapeloosheid, angst, koude handen en voeten, algemeen kouwelijkheid, constipatie etc.
De 6 smaken zijn: Zout, zuur, zoet, bitter, wrang en pikant (heet).
Het beste zou zijn als alle 6 smaken in een maaltijd voorkomen. Elke smaak heeft een bepaald effect op het lichaam, met name op de organen en de geest. Als we alle 6 smaken binnenkrijgen hebben we een voldaan gevoel en voeden we alle weefsels goed.
Bepaalde smaken zijn goed voor de verschillende body-mind types. Dit betekent dat die smaken iets meer mogen overheersen dan de andere. Het is dus niet de bedoeling dat als de smaak zout goed voor je is, je vooral zoute dingen gaat eten. Je mag dan iets meer zout, vooral wanneer je veel hebt gepraat. Dat maakt dan weer wat rustiger.
Voeding voor body-mind type Vata:
Warm en vloeibaar! Maar ook goed vullende producten: Pasta’s, stamppotten, goed gevulde soep, pap etc. Veel warme dranken. Bij voorkeur meer voedingsmiddelen gebruiken die de smaak zoet (geen suiker, maar wel alle koolhydraten zoals brood, aardappelen (aardappelpuree in dit geval) en pasta) zout en zuur bevatten. Dit geeft Vata-types meer rust en ze kunnen beter aarden.
Geen: Rauwkost, ijs, koude dranken, koude yoghurt, cornflakes, bittere dingen.
Eet regelmatig en sla geen maaltijd over.
De smaken voor Vata zijn: Zoet, zout en zuur.
Voeding voor body-mind type Pitta:
Verkoelend en neutraal! Omdat de meeste Pitta-types een sterke eetlust hebben, zijn ze geneigd om veel door elkaar te eten en vaak tussendoor. Probeer minstens 4 uur tussen de maaltijden te houden. Dit houdt de bloedsuikerspiegel in balans. Eet genoeg tijdens de maaltijden: Pap, brood, alle soorten groenten, linzen, noten. Het enige waar Pitta niet teveel van moet eten is kaas, vette vissoorten, paprika, tomaat, pizza, alcohol, zure producten in het algemeen (deze zijn namelijk verwarmend).
Kruiden als munt, korianderzaad en korianderblad, komijn, kurkuma, venkel en zoethout zijn goed voor Pitta.
De smaken voor Pitta zijn: Zoet, bitter en wrang.
Voeding voor body-mind type Kapha:
Stimulerend en verwarmend! Kapha heeft de neiging tot overgewicht en tot meer slijmvorming dan andere types. Om dit te vermijden of te verminderen zou een Kapha type vette, zoete en zware voedingsmiddelen moeten vermijden.
Kapha mag als enige het ontbijt overslaan. Dit type moet alleen eten als die echt trek heeft. Als je geen trek hebt of als je geen hongergevoel hebt, is de spijsvertering niet klaar om voedsel te ontvangen. Hierin verschilt de Ayurveda dus van het westerse idee dat een ontbijt altijd moet, wat voor type je ook bent. Kapha kan wel wat fruit eten ’s morgens. De grootste maaltijd kan beter zo rond 12.00 – 13.00 uur genuttigd worden. Op het bord ligt dan voornamelijk 200 tot 300 gram (gestoomde) groenten, een klein beetje rijst of pasta en eventueel wat vis, kip, linzen of een sojaproduct. Klaargemaakt met peper en gember of kaphamasala. Geen toetje. ’s Avonds dan nog een lichte maaltijd, wat crackers met suikervrije jam of tomaat. Veel gemberthee.
Kruiden voor kapha: Alle pittige kruiden, zoals chili, peper, cayennepeper, maar ook de Italiaanse kruiden zijn erg verwarmend zoals basilicum, oregano etc.
De smaken voor Kapha zijn: Bitter, wrang en pikant.
Daarnaast zijn er voedingsmiddelen die onze geestelijke rust bevorderen: Dit zijn alle verse groenten en fruit, noten en zaden, granen en peulvruchten. Dit geldt voor alle types.